Bo día! Anxo, que lle parece se comeza vostede, contándonos un pouco sobre a biblioteca Neira Vilas, sobre o o equipo de profesionais que traballan nela e tamén un pouco sobre si mesmo
O equipo formámolo 4 persoas: Mar, Noelia, Susana e eu mesmo, que son o director. A Biblioteca é unha biblioteca de proximidade, que se atopa na zona do Calvario, perto da Escola Oficial de Idiomas. Foi inaugurada no ano 2011 e o seu fondo está formado por uns 20.000 volumes. A Biblioteca ten unha afluencia diaria de aproximadamente 300 persoas.
Respecto á miña traxectoria, levo 25 anos exercendo esta marabillosa profesión. Os meus comezos foron na Biblioteca da Arnoia, onde aprendín moito, pois daquela a Biblioteca estaba dando os seus primeiros pasos tamén. E despois fun bolseiro da Xunta na Biblioteca Central de Vigo. Tras este comezo, traballei na Biblioteca Municipal de Baiona onde exercín de director durante 11 anos; os mesmos que xa levo traballando aquí en Vigo.

Un longo percorrido!
Si, son moitos anos! Anos cheos de satisfacción e de compromiso; estou moi orgulloso de exercer esta profesión. Non é algo que se aprecie moito de portas para fóra, máis poder ver como co noso traballo se axuda á cidadanía, que quedan satisfeitas dos servizos que se ofrecen, é algo moi gratificante!

Seralle doado entón contarnos que é o que máis lle gusta do seu traballo como bibliotecario
Eu destaco ante todo o valor humano dos servizos que ofrecemos cara ao público. Un exemplo moi bonito que penso que describe moi ben o que tento dicir é por exemplo cando as persoas máis maiores que, por circunstancias da vida e do contexto que lles tocou vivir, aprenderon a ler en idade adulta e acoden á Biblioteca en busca de libros. Axudarlles a atopar as obras que mellor se axeiten ás súas demandas é algo que enche de orgullo coma profesional e coma persoa. Poder aportar o teu gran de area á sociedade co teu traballo diario é moi bonito.

Que bonitas palabras! E hai algo do que non guste como bibliotecario?
As bibliotecas avanzaron moito nos últimos anos; eu comecei traballando cuns ordenadores de programa de MS2, e agora a realidade é totalmente diferente. Mais penso que este avance tardou un pouco en chegar ao noso contexto, e aínda queda moito por traballar para que todas as Bibliotecas estean actualizadas de xeito acorde á realidade do século XXI. A isto súmaselle a falta de persoal, un problema latente.

Gustaríame agora preguntarlle acerca da convivencia entre as diferentes institucións bibliotecarias na cidade de Vigo
É unha convivencia moi sinxela, que flúe perfectamente. Ambas institucións temos obxectivos e funcionalidades diferenciadas; sen ir máis lonxe, o fondo da Biblioteca Pública Juan Compañel é, evidentemente, de preservación, mentres que o noso ten outras finalidades e características.
No canto aos servizos tamén hai certas diferenzas: ambas as dúas temos como obxectivo principal satisfacer as necesidades de información e de lecer da sociedade, máis, en certo modo, nós somos unha biblioteca de proximidade. Para iso, contamos cunha programación estable durante todo o ano (que publicamos de xeito trimestral nas nosas redes sociais, boletíns, etc.), na que se ofertan actividades destinadas a todas as idades e diferentes tipos de público.
Evidentemente a comunicación e colaboración entre ambas s dúas partes é vital para que esta convivencia funcione.

Podería contarnos un pouco sobre algunhas das diferentes actividades que organizan?
A programación cultural é, como digo, moi variada. Vai dende encontros con autores e autoras, ata as terrazas literarias, nas que tamén se organizan concertos. A destacar mencionaría as visitas á Biblioteca que facemos xunto cos Colexios e Asociacións coma AFAGA; ou os proxectos de cooperación e inclusión, como Achegando Culturas que, no noso caso, está enfocado á cultura e sociedade xitana.

Podería detallar un pouco máis este último proxecto que menciona?
É un programa de inclusión na biblioteca que nace no ano 2012. Dende os seus comezos tivo moi boa acollida, e invitáronnos a presentalo nalgúns encontros a nivel estatal. Ademais, buscamos que a idea non quede “gardada” na biblioteca, polo que compartimos toda a información referente ao programa coa Universidade de Vigo e diferentes institución educativas.

Xenial! Inclusión e colaboración!
Grazas!
Outra actividade que me gustaría mencionar tamén é o Mapa Literario de Vigo. Presentase un plano de liñas de metro (imaxinarias) da cidade de Vigo, e en cada unha delas aparecen diferentes novelas de ficción que falan sobre a cidade. É un traballo laborioso, pois as reseñas das novelas que aparecen no mapa inclúen a páxina do libro na que se menciona a rúa ou lugar concreto da cidade.

E… como nace a idea para artellar este marabilloso proxecto?
Fai cousa de tres anos, nunha viaxe que fixen, vin unha idea. Á volta comenteino coas miñas compañeiras e comezamos a compartir ideas e a artellar e construír un programa no que mesturamos a cidade coa literatura. O Mapa é consultado por moita xente, pois permite coñecer a cidade de Vigo dende outra ollada, e achegarse a ocos que doutro xeito igual non se terían descuberto.

Que ben que unha idea tan única e bonita teña tan boa acollida por parte do público!
Si! Ademais é un proxecto aberto e colaborativo! Non é un traballo único do persoal da biblioteca, as editoriais e calquera persoas pode colaborar a ampliar o mapa: se coñecen dalgún título no que se faga mención de Vigo, só teñen que comunicárnolo, e nós corremos a incluílo. A participación da xente é alta, e é algo que nos deixa moi satisfeitos! Ademais no ano 2019 recibimos o Premio á Innovación Bibliotecaria de Galicia da Xunta por este proxecto!

Mencionou antes que organizaban visitas escolares á Biblioteca
Si, celébranse dende outubro ata xuño. Cada ano tratamos un tema determinado, por exemplo, deportes, e preparamos a visita en torno a esta temática para presentar a Biblioteca a través de lecturas e actividades que se axustasen aos diferentes niveis. Unha vez pechado o programa, presentase aos Colexios para que se inscriban.
Tras a pandemia, a dinámica mudou: é a Biblioteca a que visita os Centros.
O programa funciona realmente ben, pois tivemos anos nos que recibíamos visitas durante todo o curso!

Vaia! Si que é unha colaboración moi frutífera! E díganos, como se organizan e xestionan as diferentes actividades e servizos que ofertan?
Somos un grupo moi compacto, dinámico e cohesionado, o que fai todo moi sinxelo á hora de traballar. Os nosos principais obxectivos á hora de planificar as diferentes actividades é que sexan o máis participativas, dinámicas, e abertas posibles. Buscamos sacar a biblioteca fóra das súas paredes. Do mesmo xeito, tentamos que exista unha colaboración activa con diferentes Asociacións e grupos.
De forma regular temos reunións de equipo, nas que facemos un deseño previo dos proxectos que queremos ofertar, e despois traballamos na planificación. Unha vez definido isto, organizamos unha xuntanza cos demais axentes que queremos que participen e colaboren. Nesta xuntanza, perfilamos mellor os obxectivos e forma de traballo para adecuarnos mellor ao público obxectivo da cada programa.
Traballamos xunto co Departamento Municipal de Cultura, que é quen aproba o noso gasto e a nosa programación. Esta información tamén lla pasamos ao Departamento de Comunicación, que nos axuda na tarefa de difusión.
A nosa filosofía de traballo basease en dous piares: por unha banda, tentar ofrecer uns servizos e actividades acordes á realidade e necesidade da sociedade, ademais de buscar innovación e variedade; por outro lado, defendemos firmemente a afirmación de que “as Bibliotecas son para, por e con as persoas usuarias”.

Aplaudo ese espírito de traballo!
Sei tamén que son vostedes practicamente a única biblioteca galega que forma parte do servizo Efilm. Que os levou a querer formar parte desta plataforma? E como foi o proceso de traballo previo para poder ofertar este servizo?
As persoas usuarias da nosa Biblioteca foron sempre moi cinéfilas, o fondo de audiovisuais sempre foi moi movido. Fai uns anos, tíñamos unha plataforma de libro electrónico que era Uvigo, e con GaliciaLe, transformamos este servizo e o adaptamos a esta demanda real da xente. Para darse de alta en EfilmVigo só é preciso ter o carné da Biblioteca, e seguidamente cubrir o formulario de acceso da plataforma. O sistema distingue dous tipos de perfís: un de código vermello (permite visionar 3 títulos por semana) e outro de código negro (visionado ilimitado). Este servizo tivo moito éxito dende o comezo, e durante o confinamento tivo grande auxe.

A Biblioteca Neira Vilas ofrece un servizo de información e capacitación dixital moi importante para a cidadanía, Ad hoc. Podería contarnos un pouco como nace este proxecto, e como se materializa o servizo?
Existía unha demanda evidente e palpable por parte da cidadanía por contar cun servizo concreto que lles ensinase e guiase a desenvolverse con soltura á hora de iniciar trámites administrativos ou empregar ferramentas dixitais. As Bibliotecas públicas deben contar con este tipo de servizo, e máis aínda cando existe unha necesidade real. E nós puxémonos mans á obra para ampliar e actualizar este servizo. Así naceu Ad Hoc, un programa que ofrece un servizo de axuda nestes temas á cidadanía tras solicitar cita previa. Con este programa axudamos ás persoas en cousas do día a día: dende a obtención do padrón, ata a elaboración dun currículo, ou facer cita previa para o DNI, ou o uso axeitado de GaliciaLe ou eFilm, … . O programa ten como principal obxectivo ensinar e educar no uso das novas tecnoloxías de xeito efectivo para a vida diaria. Buscamos que as persoas estean satisfeitas e que saian co problema solucionado, sabendo que a súa necesidade foi ben atendida.

Non podo máis que aplaudir!
Grazas! A grande vantaxe de ter un contacto tan directo co público, permítenos que, como profesionais, identifiquemos as necesidades da xente incluso antes de que a cidadanía se decate e as reclame. Deste xeito podemos mostrar todos os servizos que ofrece a Biblioteca e a riqueza e beneficio social, económico e cultural que aporta á sociedade. Facer evidente dun xeito práctico e palpable que a Biblioteca é un elemento esencial e un referente na sociedade.

Si! Dar a ver todo o que significa a Biblioteca no noso mundo
Exactamente. Temos que traballar para que a xente entenda todas as dimensións da institución. É un lugar de lectura, de estudo e de silencio, pero tamén é o sitio no que pasar o tempo de lecer, facer intercambios sociais e culturais, aprender, e buscar solucións e axuda para problemas e cuestións da vida diaria.

O labor de alfabetización informacional que levan a cabo co seu programa é vital nestes momentos, onde hai un gran fluxo de información que pode non vir de fontes fiables
É un labor que se exerce día a día como profesionais da información. Cando unha persoa acode na procura de axuda en calquera tema e ámbito, a nosa obriga é ensinarlle o camiño e as ferramentas para facelo do xeito máis axeitado e rigoroso posible. Non tería sentido que se buscan información sobre un tema X, nós ofrezamos somente o resultado da pescuda, sen mostrarlles como chegar a esas fontes de información, nin darlles ferramentas e coñecementos sólidos para poder enfrontarse a unha busca de xeito autónomo e individual en futuras ocasións.

Xa deu vostede practicamente a resposta á miña seguinte pregunta, como lle gustaría que fose a Biblioteca do futuro?
Eu son defensor de que a Biblioteca siga sendo aberta e participativa e, ante todo, colaborativa. E eu entendo a colaboración en varios sentidos: unha colaboración entre o persoal e as persoas usuarias, pero tamén unha colaboración entre todo o gremio. Gustaríame que a Biblioteca fose máis activa e participativa coma entidade, entendendo isto no sentido que haxa unha maior colaboración e intercambio entre profesionais, e con diferentes entidades e asociacións. Tal vez moitas veces, non coñecemos os profesionais e as Bibliotecas veciñas, iso é unha mágoa e unha gran perda. Se se construíse unha rede de colaboración activa entre profesionais, gañaríamos en moitos aspectos. Penso que sería necesario que existise un proxecto común para as Bibliotecas, e así avanzar fortes e xuntas cara ao futuro. Evidentemente non debe perderse a identidade propia de cada Biblioteca, e tampouco esquecer o noso labor como profesionais da información; máis a axuda común é necesaria para este avance.

Toca agora pedirlle que nos faga recomendación lectora e que nos invite a algunha das actividades que ofertan
Recomendo ler Izan o da Saca, de Xabier Quiroga. Actividades, a todas! As Terrazas Literarias son moi bonitas: o edificio bibliotecario conta cunha terraza, que acolle diferentes eventos e actividades: concertos, encontros de poesía, pequenas pezas de teatro… Tamén recomendo a actividade Os contos de aquí. Se teño que dicir unha, como lle teño especial cariño, animo a seguir sumando participantes no noso Mapa Literario. É un proxecto vivo e continuo, que nos permite seguir crecendo cada día. Cada semana recibimos novas incorporacións para o Mapa, e o equipo encargarámonos de ler o libro, de introducir o apunte, … É un traballo que nos gusta moito facer e ver como crece grazas á colaboración da xente!

Para rematar, que Bibliotecas quixera visitar?
Volvería ver as Bibliotecas de Cataluña, as de Portugal (a de Camiña, que está moi perto de nós, é moi bonita), a Biblioteca Nacional e a de Nova York.

Foi un pracer conversar con vostede, Anxo! Moitas grazas!
Grazas a vós por convidarnos! As Bibliotecas debemos seguir adiante, como elemento esencial da sociedade que somos. Traballando de xeito conxunto, poderemos seguir crecendo fortes!